گذار محمود تیمور از سنّت به تجدّد

نویسندگان

  • شهره معرفت دانش آموخته دکتری در رشتة زبان و ادبیّات فارسی
چکیده مقاله:

عصر نهضت، روزگار تجدید زندگی عرب بود. تحوّل و دگردیسی در ساختار زندگی سیاسی- اجتماعی عرب، پس از عصر نهضت، دگرگونی در عرصة ادبیّات را نیز در پی داشت. با دگرگونی‌های ادبی، داستان در معنای امروز آن به عنوان یک نوع ادبی جدید وارد ادبیّات شد و گونه‌های مختلفی را آفرید که پیش از آن یا وجود نداشت یا شکلی متفاوت داشت. یکی از گونه‌های نو آفریدة این نوعِ ادبی، داستان کوتاه بود. محمود تیمور، از پیشگامان داستان کوتاه در مصر، در این گونة داستانی خوش درخشید و به عنوان پدر داستان کوتاه عرب شناخته شد. در این پژوهش پس از بیان زمینه‌های سیاسی-‌ اجتماعی- ادبی عصر نهضت، با روش ساختاری به بررسی و تحلیل دگرگونی‌های ذهن، زبان، شکل و ساختار دو داستان «الشیخ جمعه» و «عم‌متولی»، از نخستین داستان‌های تیمور پرداخته می‌شود. داستان اوّل «الشیخ جمعه» با تعلّق به گونة داستان کوتاه واقع‎گرا، در شکل و محتوا ویژگی‌های یک قصّة رمانتیک کهن را نیز در خود دارد و جلوه‌های سنّت در آن بیشتر است، حال آن‌که در داستان دوم، «عم‌متولی»، به داستان‌های کوتاه واقع‎گرای جدید، نزدیک‌تر است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هم کناری سنت و تجدد در کارستان هنری محمود خان صبا

محمود خان صبا از معدود هنرمندان دوره قاجار است که با قوهٔ فصاحت و بلاغت هنری‌ای که داشت، بدون اینکه به‌مانند دیگران صحنهٔ فرنگ را درک کند، به نوآوری و تجدد در هنر خود پرداخت. هنر او در حقیقت فرزند زمانه خویش است و پیداست که وی در پی صحبت با ارباب هنر و کمال به این بداعت دست‌یافته است. به‌کارگیری شیوهٔ «پرداز» و ترکیب آن با عناصر جدید هنری زمانه در قلمرو نقاشی جلوه‌ای از اهلیت و شایستگی هنری اوست. ...

متن کامل

مشروطیت و جمهوری اسلامی: نظریه سیاسی شیعه در گذار از تقابل سنت و تجدد

رویارویی جامعه ایرانی با جهان جدید، واکنش های فکری و سیاسی مختلفی را در سده اخیر تاریخ ایران برانگیخته و زمینه ساز دو انقلاب بزرگ مشروطیت و انقلاب اسلامی بوده است. این واکنش ها را به مثابه یک زمینه کلی به سه دسته واکنش های حکومت، روشنفکران غیردینی و علمای دینی می توان تقسیم بندی کرد که نظریه سیاسی جدید علمای شیعه در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی در تقابل یا تعامل با آنها شکل می گیرد. بر این اسا...

متن کامل

حجیت سنت از دیدگاه محمود ابوریه

One of the people whose views on tradition caused much controversy is Mahmood Abu Riyyah. In his book Adhwaala al-Sunnah al-Muhammadiyyah he discusses certain issues which could not be acceptable to the Sunni students of hadith and, therefore, they accused him of opposing tradition. In contrast, his views on the Sunni circles of hadith have been greatly welcomed in the Shiite world, especiall...

متن کامل

صندوق عَدالت؛ تداوم سنت یا زمینه‌ساز تجدد

هدف: ابتکار ناصرالدین‌شاه قاجار در تأسیس «صندوق عَدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینۀ شاهان ایرانی مَعدلت‌شعارِ از پیش‌از اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تأسیس این صندوق و تأکید او بر وجه نمادین و ابزاریِ این اقدام ابتکاری برای ارتباط بی‌واسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینه‌سازی برای اقتباس نهادهای نوینِ مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  135- 154

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023